دوره آموزشی شبیهسازی جریان حول استوانه
مقدمه
جریان پیرامون مقاطع استوانهای، از دیرباز به عنوان یک مسئله کلاسیک در دینامیک سیاالت و انتقال حرارت به شمار میرود. این مسئله علیرغم سادگی هندسه، اطلاعات و بینش بسیار جامعی را در مورد بسیاری از پدیدههای فیزیکی حاضر در جریان سیالات پیرامون اجسام ضخیم فراهم میسازد. از جملهی این پدیدهها میتوان به جدایش و تشکیل حباب جدایش، ناپایداری جریان، رهایش گردابهها و ارتعاشات القایی اشاره نمود. مطالعات نشان داده است که در جریان پیرامون اجسام ضخیم، الگوهای مشخصی در قالب رژیم آرام و در محدودهی خاصی از اعداد رینولدز،ظهور مییابد. در رینولدز کم جدایش و ناحیه گردابی وجود ندارد. با افزایش رینولدز حباب جدایش متشکل از دو گردابه با چرخش مخالف هم در پشت استوانه تشکیل میگردد. با گذر عدد رینولدز از مقدار بحرانی، گذرش جریان از حالت پایا به ناپایا با رخداد ناپایداری دنبالهی جریان و پدیدهی رهایش گردابه به صورت دو بعدی و هارمونیک آغاز میگردد. با افزایش هر چه بیشتر عدد رینولدز جریان، اثرات سه بعدی و پدیدهی گذرش به آشفتگی در پایین دست تشکیل شده و دنبالهی جریان به تدریج به سمت استوانه انتشار مییابد. در محدوهی خاصی از جریان مسیر گردابهای فونکارمن تشکیل شده که بررسی رفتار جریان در این پدیده بسیار مهم است.


مسیر گردابهای فونکارمن یک الگوی جریان است که لایهمرزی از سطح جدا شده و در موقعیتهای مختلف شامل جریان بر روی جسم ضخیم قابل مشاهده است. جریان سیال بدلیل گرادیان فشار معکوس نمیتواند به جسم ضخیمی که روی آن جریان دارد بچسبد و از پشت آن جدا میشود. با تشکیل جریان بازگشتی قسمتی به نام ناحیه جریان حلقوی ایجاد میشود. این ناحیه در ادامه باعث پیدایش پدیدهی تناوبی مسیر گردابهای فونکارمن میگردد. یک گرداب چرخان در جهت عقربههای ساعت از سمت بالا و به دنبال آن یک گرداب چرخان در جهت خلاف عقربههای ساعت جاری شده و این روند ادامه مییابد. حتی اگر جریان ورودی ثابت باشد (با گذشت زمان تغییری نکند)، ناپایداری فیزیکی ذاتاً ایجاد گردیده و مسیر کارمن در پایین دست بدنه تشکیل میشود. این پدیده را میتوان در طیف وسیعی از مقیاسهای طولی، از جریان در اطراف سیمهای یک ساز موسیقی مانند چنگ بادی با اندازه حدود یک میلیمتر، تا پدیدههای زمینی مانند جریان عبور از جزایر، با مقیاسهای طول معمولی در حدود چند صد کیلومتر مشاهده کرد .مسیر کارمان از جنبه عمل میتواند منجر به نویزهای ناخواسته شده یا حتی در صورت منطبقبودن فرکانس ریزش گردابها با فرکانس طبیعی منجر به خرابی سازه شود.
اطلاعات دوره
مدرس : علیرضا اکبری
مدت دوره : 7 ساعت
محتوای هر جلسه
جلسه اول
✅